Choroby przenoszene przez kleszcze

CHOROBY PRZENOSZONE PRZEZ KLESZCZE

Borelioza (choroba z Lyme, krętkowica kleszczowa) to choroba zakaźna wywoływana przez bakterie - krętki z rodzaju Borrelia. W woj. warmińsko-mazurskim ok. 30% kleszczy jest zakażonych krętkami Borrelia. Krętki namnażają się w jelicie kleszcza. Aby kleszcz mógł zakazić żywiciela, musi być odpowiednio długo przyssany do skóry - postać dorosła ok. 2 dni, larwa lub nimfa kilka godzin.


PRZEBIEG CHOROBY

I ETAP - rumień wędrujący

1. Trwa 2-30 dni.

2. Pojawia się w 30-50% przypadków zakażeń po kilku dniach po ukąszeniu przez kleszcza.

3. Najpierw tworzy się grudka, a następnie zaczerwieniony pierścień o średnicy min. 5 cm; rumień jest niebolesny, nie swędzi, rozszerza się w ciągu kilku dni, goi się sam w ciągu kilku dni - kilku miesięcy.

4. W przypadku wystąpienia rumienia nie ma potrzeby robienia badań diagnostycznych; jednak w 50- 70% zakażeń rumień nie występuje i wtedy zasadne jest oznaczenie przeciwciał klasy IgM dla Borrelia burgdorferi w 7-14 dni od ugryzienia przez kleszcza.

I etapowi choroby mogą towarzyszyć łagodne objawy grypopodobne.

 

II ETAP

1. Trwa 1-4 miesięcy.

2. Mogą wystąpić objawy (nie wszystkie u wszystkich zakażonych): • skórne - pojawiające się i znikające w różnych miejscach zaczerwienienia, • ze strony układu krwionośnego - zapalenie mięśnia sercowego, bloki serca (w 5 % przypadków), • ze strony układu nerwowego - bóle głowy, sztywność karku, zmęczenie; u 20% chorych: zapalenie opon mózgowych, nerwów czaszkowych (głównie nerwu twarzowego), nerwów obwodowych - bóle korzonkowe dwustronne.

3. Inne objawy nawracające: zapalenie wątroby, mięśni, błony naczyniowej oka, powiększenie węzłów chłonnych, kaszel o nieznanym pochodzeniu.

II etap choroby wymaga oznaczenia przeciwciał w klasie IgM i IgG lub klasy IgG dwukrotnie w odstępie 2-3 tygodni.

 

III ETAP

1. Trwa od kilku miesięcy do kilku lat.

2. Objawy (nie występują wszystkie u każdego chorego):

• uogólnione zapalenie stawów - w 60% przypadków dotyczą jednego lub rzadziej wielu stawów powodując: duży obrzęk, wysięk, bolesność, zaczerwienienie; te dolegliwości ustępują, a po kilku dniach powracają w tym samym lub innym stawie,

• późne zmiany neurologiczne - zaburzenia czucia, mowy, pamięci, stany depresyjne,

• zanikowe zmiany skórne - miejscowo „pergaminowa” skóra.

W III etapie choroby oznacza się przeciwciała w klasie IgG; utrzymują się one przez wiele lat na stałym poziomie.

PRZECHOROWANIE BORELIOZY NIE CHRONI PRZED PONOWNYM ZACHOROWANIEM . NIE MA SZCZEPIONKI PRZECIWKO BORELIOZIE . KAŻDE PODEJRZENIE ZAKAŻENIA NALEŻY SKONSULTOWAĆ Z LEKARZEM I WYKONAĆ BADANIE DIAGNOSTYCZNE . KLESZCZA NALEŻY USUWAĆ PENSETĄ . NIE WOLNO SMAROWAĆ GO TŁUSZCZEM, GDYŻ DUSI SIĘ I WYDALA DO KRWI ŻYWICIELA KRĘTKI BORELLIA .

 


Kleszczowe zapalenie mózgu (kzm) jest chorobą zakaźną wywoływaną przez wirusy, które rozwijają się w organiźmie zakażonego kleszcza. Są one przekazywane człowiekowi po przyssaniu się kleszcza do skóry. Wirusy rozmnażają się w miejscu wniknięcia do organizmu. Drogą limfatyczną dostają się do układu siateczkowo-śródbłonkowego - węzłów chłonnych, szpiku kostnego, śledziony, migdałków itd., gdzie namnażają się dalej. Następnie przez krew przenoszone się do ośrodkowego układu nerwowego
 

tabelka z fazami czasem oraz objawami

Przechorowanie kleszczowego zapalenia mózgu daje
trwałą odporność organizmu na ponowne zakażenie wirusami kzm.
W celu potwierdzenia przechorowania należy wykonać badanie diagnostyczne,
polegające na oznaczeniu poziomu przeciwciał w klasie IgM i IgG dla wirusów kzm.

 

Jedyną formą ochrony przed kleszczowym zapaleniem mózgu i opon mózgowych jest szczepienie.


Siedliska kleszczy.
Kleszcze bytują w wilgotnych siedliskach leśnych - głównie w lasach liściastych i mieszanych.
Zwykle występują wzdłuż dróg, ścieżek leśnych, porośniętych trawiastą roślinnością.


Sposoby ochrony przed kleszczami i przenoszonymi przez nie chorobami:
· noszenie ubrania ochronnego podczas przebywania w siedliskach kleszczy (wysokie buty,
długie spodnie, bluza z długim rękawem, okrycie głowy),
· unikanie siadania, leżenia na trawie i pod krzewami,
· stosowanie preparatów odstraszających kleszcze,
· staranne oglądanie ubrania po wyjściu z miejsc, gdzie mogą występować kleszcze,
· dokładne przeglądanie powierzchni ciała oraz wczesne i ostrożne usuwanie kleszcza ze skóry,
· gotowanie mleka pochodzącego od krów, kóz i owiec, które nie jest pasteryzowane i może
być źródłem zakażenia chorobami odkleszczowymi.

Opracowano przez Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną w Olsztynie
Oddział Promocji Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej


komiks