Grypa
Grypa to ostra choroba zakaźna wywoływana przez wirus grypy, który atakuje drogi oddechowe. Czas trwania grypy i jej przebieg zależą od właściwości patogenu, stanu fizycznego i odpowiedzi układu odpornościowego danej osoby. Na grypę możemy chorować wiele razy. Po chorobie nabywamy odporności, która jednak chroni nas przez krótki czas, ponieważ wirus grypy ciągle się zmienia. Za każdym razem nasz organizm ma do czynienia z nowym, zmodyfikowanym wirusem.
Grypy nie można lekceważyć, ponieważ dla niektórych osób z przewlekłymi chorobami – np. z chorobami serca, płuc, cukrzycą, dla osób starszych, kobiet w ciąży lub małych dzieci może ona stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia bez względu na wiek – zwłaszcza dla osób z grupy podwyższonego ryzyka.
Grypą możemy się zarazić:
- drogą kropelkową (gdy osoba chora mówi, kicha, kaszle);
- poprzez kontakt bezpośredni (zakrycie ust ręką przy kichaniu czy kasłaniu powoduje przeniesienie na nią śluzu wraz z wirusem).
Poza wirusem grypy istnieje wiele innych wirusów, które powodują objawy podobne do grypy. W związku z tym, aby stwierdzić lub wykluczyć chorobę, najlepiej wykonać badania laboratoryjne w Krajowy Ośrodek ds. Grypy w NIZP-PZH w Warszawie lub w jednej z szesnastu wojewódzkich stacji sanitarno-epidemiologicznych.
Ponadto stosowany jest także tzw. szybki test przyłóżkowy, który można wykonać w trakcie wizyty w gabinecie lekarskim.
W zależności od tego jaki jest wynik takiego badania, lekarz może zastosować odpowiedni sposób leczenia, ponieważ – jeśli grypa zostanie stwierdzona – pacjent nie będzie przechodził niepotrzebnej terapii antybiotykowej.
W Polsce zachorowania na grypę odnotowuje się w okresie od października do kwietnia następnego roku, przy czym szczyt zachorowań przypada między styczniem a marcem.
Polski Plan Pandemiczny jest dostępny w serwisie Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
Źródło:www.mz.gov.pl/zdrowie-i-profilaktyka/grypa
Źródło: www.wsse.olsztyn.pl:
Grypa i zakażenia wirusowe dróg oddechowych Data: 2012-02-10
Aktualizacja: 2016-01-25
Wirusy nie mają szans – nowe badanie w naszym laboratorium!
Układ oddechowy ze względu na swoją „otwartość” na świat zewnętrzny jest szczególnie narażony na działanie czynników chorobotwórczych obecnych w powietrzu.
Wirusy infekujące górną część dróg oddechowych są jedną z najczęstszych przyczyn konsultacji lekarskich. Występują zazwyczaj jesienią, zimą i wczesną wiosną u małych dzieci, osób starszych i z obniżoną odpornością.
Wirusy te rozprzestrzeniają się bardzo łatwo drogą kropelkową przez kaszel czy kichanie, dzięki czemu mogą przenosić się w miejscach, w których znajdują się duże skupiska ludzi: żłobki, przedszkola, zakłady pracy czy centra handlowe.
Zespół wywołany przez zakażenie wirusowe dróg oddechowych może mieć rozmaity obraz kliniczny, który zależy od stopnia nasilenia i miejsca występowania zamian zapalnych oraz od towarzyszących im objawów ogólnych. Objawami infekcji mogą być: ból gardła, katar, kichanie, chrypka, kaszel, ale także gorączka, ból mięśni, a nawet zapalenie oskrzeli i zapalenie płuc.
Niemal każdy z wirusów może wywoływać po kilka różnych zespołów objawowych zakażeń układu oddechowego. Rzadko więc obraz kliniczny jest na tyle charakterystyczny, aby ustalić czynnik etiologiczny (przyczynę choroby), dlatego bardzo istotne jest wykonanie badania laboratoryjnego. Badania wykorzystujące techniki biologii molekularnej charakteryzują się wysoką czułością i swoistością, co pozwala na jednoznaczne określenie patogenu wywołującego zakażenie i wdrożenie skutecznego leczenia. Jest to szczególnie istotne w świetle powszechnego nadużywania antybiotyków w leczeniu, szczególnie w przypadkach, kiedy choroba nie jest wywołana przez bakterie.
Laboratorium Badań Epidemiologiczno-Klinicznych Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej wykonuje badania obejmujące 15 patogenów dróg oddechowych. Przy jednorazowym pobraniu materiału od chorego (wymaz z gardła i z nosa) wykrywamy:
- wirusa grypy typ A
- wirusa grypy typ B
- syncytialny wirus oddechowy typ A (RSVA)
- syncytialny wirus oddechowy typ B (RSVB
- adenowirus (AdV)
- metapneumowirus (MPV)
- koronawirus OC43
- wirus paragrypy typ 1 (PIV1)
- wirus paragrypy typ 2 (PIV2)
- wirus paragrypy typ 3 (PIV3)
- wirus paragrypy typ 4 (PIV4)
- rinowirus A/B/C (HRV)
- enterowirusy (HEV)
- bokawirus 1/2/3/4 (HBoV)
Cena za badanie wynosi 400 zł.
Z tej samej próby możliwe jest, również wykonanie dodatkowego badania w kierunku pandemicznego wirusa grypy A/H1N1/v
Więcej inforamacji nt. diagnostyki na stronie: mikrobiologia.sanepid.olsztyn.pl
Informacja GIS dotycząca aktualnej sytuacji epidemiologicznej grypy
(Źródła danych: powiatowe i wojewódzkie stacje sanitarno-epidemiologiczne, Główny Inspektorat Sanitarny, Zakład Epidemiologii oraz Krajowy Ośrodek ds. Grypy w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego – Państwowym Zakładzie Higieny)
W ramach monitoringu sytuacji epidemiologicznej grypy w sezonie grypowym 2015/2016 w okresie od dnia 1 września 2015 r. do dnia 31 stycznia 2016 r., zanotowano łącznie 1 632 513 zgłoszeń przypadków zachorowań lub podejrzeń zachorowań na grypę.
W ostatnim okresie sprawozdawczym tj. 23-31.01.2016 r. zarejestrowano w Polsce ogółem 118 525 zachorowań na grypę i zakażenia grypopodobne1. Średnia dzienna zapadalność wynosiła 34,23 przypadków na 100 000 ludności, co stanowi 6,2 % spadek w stosunku do poprzedzającego okresu sprawozdawczego (meldunek za okres 16-22.01.2016 r.). W przypadkach zachorowań, które były diagnozowane laboratoryjnie w okresie od dnia 31.08.2015 r. do dnia 31.01.2016 roku, w 20,5 % badanych próbek potwierdzono obecność wirusa grypy2. Porównując analogiczny okres zeszłego sezonu grypowego 2014/2015 (od 1 września 2014r. do 31 stycznia 2015r.) do obecnego sezonu 2015/2016 (od 1 września 2015r. do 31 stycznia 2016r.) zarejestrowano w Polsce o 5,5% więcej zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę i zakażenia grypopodobne.
Od 1 września 2015 r. do 31 stycznia 2016 r., zarejestrowano 1 zgon osoby, u której stwierdzono zakażenie wirusem grypy na podstawie badań wykonanych metodą RT-PCR w laboratoriach wojewódzkich stacji sanitarno-epidemiologicznych.
Należy pamiętać, iż jedynym i skutecznym sposobem ograniczenia ryzyka zachorowania na grypę, jest coroczne szczepienie się.
Od 3 lat w Polsce odsetek osób szczepiących się przeciwko grypie utrzymuje się na stałym, bardzo niskim poziomie wynoszącym ok. 3,7%. Warto to po raz kolejny przypomnieć, że nigdy nie jest za późno, żeby się zaszczepić. Najlepiej jest przyjąć szczepionkę we wrześniu lub październiku, dzięki czemu będziemy chronieni w całym okresie wzmożonych zachorowań, należy jednak podkreślić, że w późniejszym okresie sezonu nadal warto się szczepić, także wtedy gdy grypę się już przechorowało. Grypa sezonowa jest wywoływana najczęściej przez jeden z 3 dominujących szczepów wirusa i przechorowanie spowodowane jednym typem wirusa nie daje odporności wobec pozostałych szczepów. Tak więc zachorować na grypę można nawet kilka razy w ciągu roku. Szczepionki zawierają natomiast antygeny 3 aktualnie krążących w środowisku szczepów wirusa i chronią przed zachorowaniem, lecz samych zachorowań nie powodują, ponieważ nie zawierają całego wirusa, a jedynie jego wyselekcjonowane fragmenty.
Co zrobić aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na grypę oraz chronić przed nią innych?
Nie lekceważ grypy. Chroń siebie i innych:
- zaszczep się i swoich najbliższych przeciw grypie,
- przestrzegaj zasad higieny oddychania – w czasie kaszlu i kichania zakrywaj nos i usta chusteczką jednorazową,
- jak najczęściej myj ręce wodą z mydłem,
- poza domem i w podróży zawsze miej przy sobie żel lub płyn do rąk albo zapas jednorazowych chusteczek nasyconych roztworem alkoholu, gdyż warunki podczas podróży rzadko zapewniają możliwości częstego mycia rąk,
- jeśli chusteczki jednorazowe lub żel właśnie ci się skończyły, kichaj i kaszl w zgięcie łokciowe – twoje dłonie nie zostaną skażone wirusem i nie przeniesiesz go na inne osoby,
- w miejscach publicznych, środkach transportu unikaj niepotrzebnego dotykania powierzchni i elementów ich wyposażenia,
- unikaj masowych zgromadzeń, bliskiego kontaktu „twarzą w twarz” z innymi ludźmi w transporcie publicznym - zwłaszcza podczas dłuższych podróży,
- zadbaj, aby również twoje dziecko przestrzegało powyższych zaleceń,
- przy wystąpieniu objawów takich jak gorączka, bóle głowy, bóle mięśniowo-stawowe, kaszel, ból gardła lub duszność zgłoś się do lekarza. W przypadku podejrzenia lub rozpoznania grypy nie idź do pracy, zostań w domu do czasu ustąpienia objawów.
Szczegółowe informacje dotyczące grypy sezonowej w Europie dostępne są na stronach internetowych Światowej Organizacji Zdrowia oraz Europejskiego Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób.
[1] Jako podejrzenia zachorowań na grypę przyjmuje się wystąpienie u pacjenta jednego z dwóch zespołów objawów klinicznych: zachorowania grypopodobnego (ILI) lub ostrego zakażenia górnych dróg oddechowych (ARI) zgodnie z definicjami przypadku
[2] Procent potwierdzeń grypy wśród zachorowań grypopodobnych (ILI) i ostrych zakażeń górnych dróg oddechowych (ARI) na podstawie danych z tygodniowych raportów przesyłanych do Krajowego Ośrodka ds. Grypy NIZP-PZH przez WSSE, które otrzymały próbki do badań wirusologicznych od lekarzy pierwszego kontaktu, biorących udział w nadzorze nad grypą Sentinel.
Źródło:www.gis.gov.pl
Obalamy mity grypowe. Fakty i mity. Grypa i szczepienia ...
Szczepionki na grype (Refundacja dla osób po 65 roku życia)